Làm Game: Mơ hay Mệt?
I. Giấc mơ game Việt – Từ đam mê đến ngành kinh tế số
Trong những năm gần đây, ngành game Việt Nam đã trải qua một cuộc cách mạng thầm lặng nhưng mạnh mẽ. Từ những studio nhỏ lẻ với ít nhân lực, đến nay ngành game đã trở thành một mảnh ghép quan trọng trong nền kinh tế số. Thực tế chứng minh, doanh thu ngành năm 2024 đạt khoảng 12.500 tỷ đồng, số lượng lao động ngành game tăng 31% so với năm 2023, theo số liệu từ Cục Phát thanh truyền hình và Thông tin điện tử, Bộ Thông tin và Truyền thông.
Những con số ấy không chỉ phản ánh sự tăng trưởng vượt bậc về quy mô, mà còn cho thấy sức hút mạnh mẽ của ngành đối với giới trẻ. Game không còn là một sở thích đơn thuần, mà đã trở thành một ngành kinh tế thực thụ, tạo việc làm và đóng góp đáng kể vào GDP quốc gia.
Nhưng đằng sau những thành tựu ấn tượng ấy, một câu hỏi được đặt ra: Làm game ở Việt Nam – thực sự là giấc mơ đổi đời hấp dẫn như nhiều người nghĩ, hay chỉ là hành trình đầy gian truân và áp lực?
II. Vị trí ngành game Việt Nam trên bản đồ khu vực và thế giới
Nhìn từ góc độ toàn cầu, ngành game Việt Nam đang có những bước tiến đáng kể. Báo cáo Chiến lược Quản lý và Phát triển ngành Công nghiệp Trò chơi Điện tử trên mạng tại Việt Nam giai đoạn 2025-2030 ghi nhận một thực tế đáng mừng: Việt Nam và Đông Nam Á có tốc độ tăng trưởng game di động cao hàng đầu thế giới, với mức 7,4% mỗi năm trong giai đoạn 2022-2025.
Dự báo cho thấy doanh thu ngành game tại Việt Nam sẽ đạt 1,66 tỷ USD vào năm 2025 và tiếp tục tăng trưởng đều 9,77% mỗi năm, chạm mốc 2,42 tỷ USD vào năm 2029. Đây là những con số khiến nhiều quốc gia trong khu vực phải "ngước nhìn".
Sự kiện GameVerse 2025 đã quy tụ các tập đoàn lớn như Apple, Meta, Google, Riot Games, đánh dấu một cột mốc lịch sử quan trọng: lần đầu tiên ngành game Việt Nam hội tụ đủ 5 yếu tố then chốt - Nhà nước, nhà phát hành, nhà phát triển, nhà đầu tư và nhà trường cùng chung tay phát triển.
Thể thao điện tử (Esports) cũng đang trở thành động lực kinh tế mới đầy tiềm năng. Theo Statista, doanh thu thị trường Esports Việt Nam dự kiến đạt 7,2 triệu USD vào năm 2025 và thu hút 11,2 triệu người dùng vào năm 2029. Đặc biệt, ngành game đã tạo ra hơn 490.000 việc làm trực tiếp và gián tiếp, đóng góp lớn cho nền kinh tế số.
Hình ảnh tại Gameverse 2024
III. Thách thức lớn trên con đường phát triển
Tuy nhiên, con đường phát triển của ngành game Việt Nam không hề bằng phẳng. Những thách thức đang đặt ra vô cùng gay gắt và cần được giải quyết một cách triệt để.
-
Nhân lực và đào tạo
Vấn đề đầu tiên và cũng gay gắt nhất chính là nguồn nhân lực. Dù nhu cầu tuyển dụng tăng mạnh, nhưng nguồn nhân lực chất lượng cao vẫn khan hiếm. Các chương trình đào tạo tại các trường đại học, cao đẳng chưa bắt kịp với tốc độ phát triển thần tốc của ngành, thiếu những kỹ năng thực chiến và khả năng sáng tạo cần thiết. Nhiều sinh viên tốt nghiệp vẫn phải mày mò học hỏi từ đầu khi bước chân vào môi trường làm việc thực tế.
-
Cạnh tranh khốc liệt
Một thực tế đáng lo ngại là game nội địa chỉ chiếm 14% thị phần, trong khi game từ Trung Quốc chiếm tới 81%, còn lại là từ Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản. Sự phụ thuộc vào trò chơi nước ngoài vẫn rất lớn, cho thấy sức cạnh tranh của game Việt trên chính sân nhà còn hạn chế.
Áp lực đổi mới liên tục, yêu cầu chất lượng và sáng tạo ngày càng khắt khe không chỉ đến từ người chơi mà còn từ các nhà đầu tư và đối tác quốc tế. Điều này đặt ra thử thách lớn cho các nhà phát triển trong nước.
-
Vấn đề tài chính và hạ tầng
Các startup game thường gặp khó khăn trong việc huy động vốn, thiếu trang thiết bị hiện đại để phát triển những sản phẩm đẳng cấp. Thêm vào đó, tình trạng game lậu, game bất hợp pháp vẫn tồn tại, gây ra cạnh tranh không lành mạnh và ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh chung.
-
Định kiến xã hội và chính sách
Dù ngành game đã có những đóng góp tích cực cho nền kinh tế, nhưng định kiến về game vẫn còn khá phổ biến trong xã hội. Các chính sách quản lý còn nhiều bất cập, những quy định nghiêm ngặt về nội dung và giờ chơi trẻ em đôi khi ảnh hưởng đến khả năng tăng trưởng và khả năng tương tác của các sản phẩm game.
IV. Cơ hội và động lực bứt phá
Bên cạnh những thách thức, ngành game Việt Nam vẫn sở hữu nhiều lợi thế và cơ hội phát triển đáng kể.
Hạ tầng internet ngày càng mạnh mẽ, tỷ lệ người dùng smartphone cao đã biến Việt Nam thành một trong những thị trường game di động phát triển nhanh nhất thế giới. Đây là nền tảng vững chắc cho sự bùng nổ của các sản phẩm game trong nước.
Sự hỗ trợ từ Nhà nước cũng ngày càng rõ nét với mục tiêu doanh thu 1 tỷ USD vào 2030. Các chính sách ưu đãi thuế, đơn giản hóa thủ tục hành chính, thí điểm sandbox cho game mới đang tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ngành.
Đặc biệt, lần đầu tiên ngành game Việt Nam hội tụ đủ 5 mắt xích quan trọng: Nhà nước, nhà phát hành, nhà phát triển, nhà đầu tư và nhà trường. Sự kết hợp này tạo nền tảng phát triển toàn diện và bền vững, mở ra những cơ hội chưa từng có.
Sức sáng tạo và khát vọng vươn ra quốc tế của thế hệ trẻ cũng là động lực mạnh mẽ. Nhiều sản phẩm game Việt đã thành công trên thị trường quốc tế như Tiles Hop, Magic Tiles, Heroes Strike, chứng minh rằng người Việt hoàn toàn có thể tạo ra những sản phẩm đẳng cấp thế giới.
Cục trưởng Lê Quang Tự Do phát biểu khai mạc sự kiện, ngày 26/5. Ảnh: Quỳnh Trần
V. Kết luận: Mơ hay mệt?
Câu trả lời cho câu hỏi "Làm game ở Việt Nam: mơ hay mệt?" không thể đơn giản chỉ là một lựa chọn duy nhất. Thực tế cho thấy, đây là một hành trình vừa "mơ" vừa "mệt" - nơi những cơ hội lớn đan xen với vô vàn thử thách.
Những ai quyết định bước chân vào ngành này cần hiểu rằng, thành công không đến một cách dễ dàng. Nó đòi hỏi sự đầu tư nghiêm túc về thời gian, công sức và tài chính. Nó cần sự bền bỉ trước những khó khăn, thất bại và áp lực cạnh tranh khốc liệt. Nhưng đổi lại, những gì có thể đạt được - từ sự thỏa mãn sáng tạo cá nhân đến đóng góp cho sự phát triển của nền kinh tế số - hoàn toàn xứng đáng với những nỗ lực bỏ ra.
Để giấc mơ game Việt Nam không chỉ dừng lại ở mơ mà thực sự vươn tầm khu vực và thế giới, cần có sự chung tay của toàn xã hội. Cộng đồng game thủ, các doanh nghiệp như Sabo Game, các nhà trường và đặc biệt là Nhà nước cần cùng nhau tháo gỡ những nút thắt, tạo ra một môi trường phát triển thuận lợi và bền vững.
Ảnh: Thế giới số
Ngành game Việt Nam đang đứng trước một bước ngoặt lịch sử. Với những nỗ lực đúng hướng, sự đồng lòng của cả hệ thống và tinh thần không ngừng đổi mới, chúng ta hoàn toàn có thể biến những "giấc mơ" thành hiện thực rực rỡ, biến ngành game thành một trong những trụ cột vững chắc của nền kinh tế số Việt Nam trong tương lai.
